Η Παροικία με λίγα λόγια...
 

Η Παροικία είναι η πρωτεύουσα (χώρα) της νήσου Πάρου, του τρίτου μεγαλύτερου νησιού των Κυκλάδων στο Αιγαίο πέλαγος. Λέγεται και Παρκιά, Πάρος ή Χώρα Πάρου.

Το όνομα της πόλης έχει τις ρίζες του στην εποχή του Βυζαντίου, όταν η Εκατονταπυλιανή είχε σαν κολίγους (παροίκους) πολλούς κατοίκους του νησιού.

Ο κάτοικος της Παροικιάς λέγεται Παριανός,-ή, Παρκιανός,-ή ή Χωραΐτης,-τισσα.

Η Παροικιά είναι κτισμένη σ’ έναν από τους δύο ασφαλείς μεγάλους κόλπους, στην δυτική πλευρά του νησιού. Το λιμάνι της απέχει 90 ναυτικά μίλια από τον Πειραιά, έχει έκταση 190.96 εκτάρια(Ha) και περίμετρο 5.9 χιλιόμετρα(Km).

Η Παροικία κατοικείται από την προϊστορική εποχή, αρχές 2ης χιλιετίας. Μία βόλτα στα δρομάκια της Αγοράς αρκεί για να διαπιστώσει κανείς ότι πρόκειται για μία πολιτεία που εξελίχθηκε μέσα στα χρόνια, διατηρώντας ταυτόχρονα την ιστορική και πολιτιστική της ταυτότητα που αριθμεί τουλάχιστον 3.500 χρόνια. Η  περιδιάβαση στα στενά της πόλης κρύβει ευχάριστες εκπλήξεις για τον επισκέπτη. Στα σοκάκια της παλιάς πόλης γύρω από το Κάστρο αλλά και στον παραλιακό δρόμο υπάρχουν μαγαζάκια κάθε είδους, ενώ η συνύπαρξη παραδοσιακών κυκλαδίτικων σπιτιών με νεοκλασσικά αρχοντικά, αρχαία μνημεία, γεφυράκια, κρήνες και μικρές εκκλησιές διαμορφώνουν ένα μωσαϊκό ρυθμών και εποχών.

Η σημερινή πόλη της Παροικίας είναι το διοικητικό κέντρο του νησιού και το μεγάλο εμπορικό και επιβατηγό λιμάνι του νησιού. Διαθέτει πληθώρα εμπορικών καταστημάτων, εστιατόρια, ξενοδοχεία, τουριστικά γραφεία, έξι τράπεζες, ταχυδρομείο, εφορία, κέντρο υγείας, δημόσια σχολεία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, καλύπτοντας έτσι σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες των μόνιμων κατοίκων της, αλλά και κάθε απαιτητικού επισκέπτη.

Η Πάρος αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο. Η πρώτη εντύπωση που έχει κανείς από την Παροικιά μπορεί να την αδικήσει. Πίσω όμως από την πολύβουη, γεμάτης κίνηση και συνωστισμό πόλης κρύβεται μία πανέμορφη πολιτεία. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επίσκεψη στην Εκατονταπυλιανή, το αρχαιολογικό μουσείο, το αρχαίο νεκροταφείο, τον λόφο του ενετικού κάστρου, το Ασκληπιείο, το Πύθιο, το Δήλιο και στην παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία.

Ο πληθυσμός της Παροικίας παρουσιάζει μία συνεχώς αυξανόμενη τάση. Ο πληθυσμός της το 1971 ήταν 1.955 κάτοικοι, το 1981 αριθμούσαν 2.716 και το 1991 έφτασε τους 3.761. Στην απογραφή του 2001 καταγράφηκαν 5.812 κάτοικοι συμπεριλαμβανομένων και των κατοίκων των οικισμών που ανήκουν στο Δημοτικό Διαμέρισμα Πάρου.

Οι οικισμοί αυτοί είναι οι εξής: ο Άγιος Σπυρίδων (νησίδα), ο Άγιος Χαράλαμπος, τα Βουνιά, ο Βουτάκος, τα Γλυσίδια, ο Έλητας, τα Κακάπετρα, το Καλάμι, οι Καμάρες, ο Κάμπος, οι Κουκουμαυλές, το Κρωτήρι, η Μονή Χριστού Δάσους, ο Παρασπόρος, η Πούντα, το Σαρακίνικο, οι Σωτήρες, οι Ασπριές, τα Γερμανικά.

Τα αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής πληθυσμού (Μάιος 2011) δεν έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής.

Η Παροικιά έγινε πρωτεύουσα του νησιού το 1912, μέχρι τότε πρωτεύουσα του νησιού ήταν το χωριό Λεύκες και τότε ο δήμος ονομαζόταν Δήμος Υρίας που υπάγονταν στην Επαρχία Νάξου στο Νομό Κυκλάδων. Το όνομα του δήμου προέρχεται από το Υρία, ένα από τα αρχαία ονόματα της νήσου Πάρου.